Een diepgaand en praktijkgericht leertraject voor mensen

in de hulpverlening, in begeleidende  en in adviserende beroepen,

die geïnteresseerd zijn in relatie - kwaliteit,

als belangrijke motor voor verandering en groei

en  die bereid zijn om eigen persoonlijke ontwikkeling daarin 

als uitgangspunt te willen nemen.

Voor wie?

 

  Ø        Mensen, die binnen de hulpverlening werkzaam zijn, zoals logopedisten, ergotherapeuten, fysiotherapeuten, haptotherapeuten, diëtisten, natuurgeneeskundigen, social workers, jeugdzorgwerkers, (homeopathische) artsen, natuurgeneeskundigen, psychologen, counsellors,

  Ø  Coaches, trainers en adviseurs

  Ø  Persoonlijk geïnteresseerden die…

 

     ·         ……persoonlijke processen willen verdiepen

Mensen die met andere mensen en veranderingsprocessen werken, kiezen hier vaak heel bewust voor omdat ze begaan zijn met anderen. Om dit werk op langere duur vanuit een goede, authentieke eigen kracht te kunnen (blijven) doen, is het belangrijk om een goede balans te hebben tussen bij jezelf te zijn en tegelijkertijd op een gezonde manier in verbinding met de ander. In dit leertraject staan we stil bij de kwaliteit van het contact met onszelf, terwijl we in een helpende relatie zijn. De dialoog richt zich op de vraag hoe we ons als begeleider ten opzichte van de ander verhouden; welke plaats nemen we in? Welke kwaliteiten en valkuilen nemen we mee in het helpende contact?  We kijken systemisch naar onze eigen achtergrond, verhelderen onze eigen begeleiders- patronen en reflecteren de plek die we in het systeem van cliënten innemen. Hoe meer bewustzijn we daarover hebben, des te meer kracht hebben onze interventies.

 

     ·         …… systemisch-dialogisch werk in hun bestaande beroep willen integreren

Middels het werken aan eigen processen tijdens het leertraject oefen je in het werken vanuit je eigen centrum. Dialogische principes ondersteunen je om open te luisteren, open te spreken, zonder oordeel. Vanuit gelijkwaardigheid het contact met de ander aangaan, in een goede balans van geven en nemen. Dialogische principes helpen om te vertragen en te zijn met wat er is, niks meer en niks minder. Je ervaart zelf het effect van opstellingen, de rol van representant en de kracht van dialogische werkvormen. We oefenen met systemisch-dialogisch waarnemen, het diep contact kunnen maken met jezelf, de ander en het systeem waar hij of zij mee verbonden is. Je leert om op respectvolle en gelijkwaardige wijze systemisch – dialogische interventies te doen, die een werkelijk verschil maken voor de cliënt en zijn of haar systeem. We oefenen het inleidend interview, het betrekken van de familieachtergrond in de vraagstelling van de cliënt, het maken van een genogram, systemisch – dialogische vragen stellen, opstellingen met figuren en symbolen, gebruik van bodem-ankers en korte opstellingen met representanten. De werkvormen zijn zowel toepasbaar in de individuele setting als in groepsverband en zijn goed overdraagbaar naar de verschillende contexten waarin je als begeleider werkzaam kunt zijn.

 

Doelstellingen

 De oefenvormen zijn erop gericht om:

·         Present te zijn in het hier en nu, in contact met je lichaam, je eigenwaarneming, je eigen kern

·         Te oefenen in open luisteren, open en authentiek spreken, gelijkwaardigheid in contact

·         Bewust te worden van de werking van ons denken 

·         Relatiekwaliteit te verdiepen en beweeglijkheid van relaties vergroten

·         Je eigen plek in verschillende systemen te ervaren en daarbij horende dynamieken te herkennen.

·         Korte opstellingen zelf op dialogische wijze te begeleiden, in individuele settings en in groepen, met èn zonder representanten

·         Systemisch-dialogische coachingsgesprekken te voeren

·         Systemisch-dialogisch werk bij intervisie en supervisie in te zetten

·         Dialogische werkvormen te gebruiken in zowel groepswerk als individuele settings.

 

Wat is kenmerkend voor systemisch dialogisch werk?

 

·         Een vraag of probleem beweegt zich in het veld van relaties waarin we leven (systemisch waarnemen).

·         We maken dit veld zichtbaar en voelbaar door posities in de ruimte in te nemen met representanten, bodem-ankers of figuren.

·         Door gezamenlijk veranderingen in het neergezette beeld aan te brengen, verandert de innerlijke relatie tot de vraagstelling en ontstaat een nieuw beeld. Daarin wordt de kwaliteit van de verbindingen opnieuw ervaarbaar en ontstaan oplossingen op een andere, diepere laag.

·         Het lichaam is onze resonantieruimte, lichaamswaarneming is een belangrijk instrument voor verandering.

·         De familie-achtergrond is een belangrijke basis voor het ontstaan en in standhouden van gevoelens en gedragspatronen.

·         Een levende relatie met jezelf en de omgeving wordt ondersteund door dialogische kernvaardigheden: open spreken, open luisteren, verlangzaming en oordelen uitstellen, onderzoeken.

·         Leren en ontwikkeling ontstaan vanuit gelijkwaardige, authentieke relaties.

·         Luisteren en spreken vanuit het hart bewust zijn een belangrijke basis voor groei en verandering.

·         We werken met opstellingen, systemische beelden en dialoog, in gelijkwaardig contact en uitwisseling met de ander

·         Focus verschuift van probleem- en oplossingsgericht naar relatie- en veranderingsgericht. 

 

 Uitleg opbouw van het leertraject

 

Sinds 2014 begeleiden Eelco de Geus en Brenda Zwinkels cursussen systemisch dialogisch werk in Nederland. Aanvankelijk waren deze driedaagse cursussen gericht op logopedisten en stottertherapeuten, maar al snel werd de cursus verbreed naar andere beroepsgroepen; systemisch- dialogisch werk blijkt een belangrijke pijler te zijn in procesbegeleiding (coaching, counselling, therapie en advieswerk) in het algemeen.

 

Tijdens deze cursussen groeide de vraag naar vervolgtraining om systemisch- dialogisch waarnemen te verdiepen en om opstellingen als dialogisch instrument goed te kunnen begeleiden.  Van daaruit is het opleidingstraject ontstaan.

De jaaropleiding  bestaat uit 6 modules. Wanneer je de basiscursus 'Werken met tafelopstellingen' eerder al gevolgd hebt, krijg je vrijstelling. In overleg kan gekeken worden of elders opgedane ervaring in werken met tafelopstellingen en dialogisch werk ook een voldoende basis vormen om in te kunnen stromen.  

 

Het gehele opleidingsjaar wordt afgesloten met het certificaat ‚systemisch – dialogische procesbegeleiding’.

 

 

Module 1

 

Werken met tafelopstellingen

 

Algemeen doel:

De deelnemer heeft systemisch-dialogische houdingsaspecten ervaren en concrete vaardigheden geoefend in het werken met cliënten en hun klacht/vraag.

 

 

Leerdoelen specifiek:

De deelnemer heeft kennis genomen van:

·         Systeemtheoretische modellen

·         Dialoogmodel en dialogische principes

·         Houdingsaspecten voor een systemisch-dialogische benadering

 

De deelnemer heeft de volgende werkvormen ervaren en geoefend:

·         Dialogische dialogische werkvormen in de individuele therapie

·         Systemisch werken met symbolen en figuren

·         Inoefenen van verschillende soorten luisteren

·         Versterken van lichaamsbewustzijn

·         Verlangzaming als innerlijke houding

·         Spreken en luisteren vanuit het hart

     

     De deelnemer heeft een reflectorische blik geworpen op specifieke systemische relatiedynamieken tussen therapeut en cliënt met behulp van systemische supervisieopstellingen. 

 

Module 2

 

Autonomie en afhankelijkheid

 

Algemeen doel:

De deelnemer heeft leerdoelen voor zichzelf geformuleerd vanuit de zelfreflectieschaal. De deelnemer heeft geoefend met systemisch waarnemen, zicht op wat systemen zijn en eigen plek daarin. De deelnemer heeft in dialoog gereflecteerd wat de eigen inbreng is in relatie met de cliënt. De deelnemer heeft geoefend met inleidend interview en heeft eerste stappen gezet in het werken met representanten. De deelnemer heeft gereflecteerd op het thema Autonomie en Afhankelijkheid in adviserende en hulpverlenende relaties. Hij/zij neemt deel aan en begeleidt kleine systemisch - dialogische opstellingen.

In dit blok komt de belangrijkste basiskennis aan bod, wat in de daarop volgende blokken steeds verder geïntegreerd zal worden.

 

Leerdoelen specifiek:

De deelnemer heeft kennis genomen van:

·         Zelfreflectieschaal

·         Logische niveaus

·         Basisprincipes van dialogisch werk

·         Phenomenologisch waarnemen

·         Persoonlijk en collectief geweten

·         Dynamieken

·         Genogram en inleidend interview

·         Route door een opstelling

 

De deelnemer heeft de volgende werkvormen ervaren en geoefend:

·         Inleidend interview vanuit het lege midden

·         Systemische vragen stellen

·         Het werken van representanten verkennen

·         Open opstellen: aan de hand van eigen thema’s opstellingen starten

·         Systeemenergie waarnemen en systeemdruk verhogen/verlagen 

·         Dialogische houding en werkvormen inzetten in relatie tot cliënten

 

Module 3

 

Leven in relatie

 

 Algemeen doel:

Opstellingen als systemisch- dialogische methode inzetten, om de kwaliteit van relaties te verbeteren.  Opstellingen dialogisch voorbereiden en korte processen met representanten begeleiden.

 

Leerdoelen specifiek:

De deelnemer heeft kennis genomen van:

·         Dialogische basisprincipes  en het denken van David Bohm

·         Structuur van het systemisch - dialogisch interview

·         Verschillende lagen in opstellingenwerk

·         Onderscheid systeemopstelling- structuuropstelling -familieopstelling

 

De deelnemer heeft de volgende werkvormen ervaren en geoefend:

·         Systemisch - dialogisch interview

·         Keuze van representanten

·         Inleiden van een opstellingen en begeleiden bij het opstellen

·         Dialogische opstellingsformaten rond het thema ‘leven in relatie’

·         Kleine opstellingen begeleiden en reflecteren op de innerlijke houding bij dialogisch opstellingenwerk.

 

 

Module 4

 

Dialogisch opstellingenwerk en ritueel in de jaarcirkel 

 

Algemeen doel:
De deelnemer heeft zichzelf als representant in systemisch – dialogische opstellingen ervaren, eigen thema’s in de jaarcirkel dialogisch opgesteld en opstellingen als bewegingen in een relationeel veld leren kennen.

Leerdoelen specifiek:

De deelnemer heeft kennis genomen van:

·         Inleiding in dialogisch opstellingenwerk

·         Het procesmodel van de jaarcirkel

·         De deelnemer heeft eigen persoonlijke vragen en thema’s ingebracht  en in systemisch-dialogische opstellingen gereflecteerd.

 

 ·         De deelnemer heeft de eigen systemische waarneming gescherpt door middel van het representeren in opstellingen.

 

 

 

 

Module 5

 

De wijsheid van symptomen

 

Algemeen doel:

Contact met symptomen op een systemische laag verdiepen, symptoomopstellingen vormgeven en begeleiden.

 

Leerdoelen specifiek:

De deelnemer heeft kennis genomen van:

·         Triaden als dialogisch-representerende werkvorm.

·         Fasen in een opstellingsproces

·         Systeemdynamiek en loyaliteit: de werking van het geweten

·         Onderscheid systeemopstelling- structuuropstelling -familieopstelling

 

 

De deelnemer heeft de volgende werkvormen ervaren en geoefend:

·         Dialogisch interview uitgebreid

·         Triaden

·         Dialogische opstellingsformaten rond het thema ‘de wijsheid van symptomen’ leven in relatie’

·         Kleine opstellingen begeleiden en reflecteren op de innerlijke houding bij dialogisch opstellingenwerk.

 

Module 6 

 

De kunst van het helpen

 

 Algemeen doel:

Systemisch –dialogische basisprincipes in de context van hulpverlenende en adviserende relatie leren kennen, eigen dynamiek en patronen ervaren en reflecteren, supervisieopstellingen begeleiden.

 

Leerdoelen specifiek:

De deelnemer heeft kennis genomen van:

·         De basisprincipes van helpen

·         Dynamieken en loyaliteit in het eigen leven

·         Zichzelf als authentisch deel van het systeem inbrengen; begeleiden vanuit het hart

·         Strategiën om dialoog te vermijden

·         Het diversiteitsmodel

·         Representerende cirkels als systemisch – dialogische werkvorm

 

De deelnemer heeft de volgende werkvormen ervaren en geoefend:

·         Reflectie op eigen innerlijke houding als therapeut

·         Het afronden van een opstelling

·         Dialogische opstellingsformaten rond het thema ‘de kunst van het helpen’

·         Supervisieopstellingen begeleiden en gezamenlijk reflecteren 

·         Representerende cirkels als systemisch – dialogische werkvorm

 

 

Studiebelasting:

Wanneer het gehele leertraject wordt doorlopen, dan is de studiebelasting 16,5 scholingsdagen, in totaal  116 contacturen.  De zelfstudie zal zo’n 34 uur bedragen: literatuurstudie aan de hand van de aanbevolen literatuur (zie hier de literatuurlijst). Verplichte literatuur: 'In Dialoog' van Kees Voorberg en Eelco de Geus. Tussen de modules door komen deelnemers vier keer bij elkaar voor intervisie. 

 

Toetsingsmodel bij de opleiding: in dialoog

Bij de jaaropleiding hoort een zelf te kiezen eindproject, waarbij de deelnemer reflecteert op de eigen ontwikkeling tijdens het toepassen van het opstellingenwerk op dialogische wijze. Ook is deelname aan vier intervisiebijeenkomsten nodig om genoeg reflectie-mogelijkheden te creëren.

 

 

In dialoog met de andere deelnemers en de begeleiders wordt dit verslag gepresenteerd en dialogisch gereflecteerd;  de deelnemer ontvangt feedback in de cirkel, als criterium voor certificering.

 

Data en kosten staan op de uitnodigingspagina, klik hier voor deze informatie.